پترولوژی، کانی سازی و ژئوشیمی محدوده شمال شرق منطقه اکتشافی تاریک دره، تربت جام

منطقه اکتشافی تاریک دره در 30 کیلومتری شمال تربت جام در استان خراسان رضوی قرار دارد. زمین شناسی این منطقه شامل شیل و ماسه سنگ های دگرگون شده سازند میان کوهی با سن تریاس است که توده های نفوذی با ترکیب دیوریتی- گابرویی در آن نفوذ کرده اند. پذیرفتاری مغناطیسی توده های کمتر آلتره یا بدون آلتراسیون از صفر تا si5-10×40 متغیر است و همگی متعلق به سری ایلمنیت (احیایی) می باشند. توده های نفوذی اغلب متاآلومینوس بوده و از کم پتاسیم تا پتاسیم بالا متغیرند. توده های نفوذی تحت تاثیر آلتراسیون-های پروپلیتیک، سرسیتیک و سیلیسی قرار گرفته اند. کانی سازی منطقه رگه ای بوده و شامل کانی های اولیه کوارتز، پیریت، آرسنوپیریت، بورنیت و کالکوپیریت و کانی های ثانویه کوولیت، مالاکیت، آزوریت، گوتیت و هماتیت است. اکتشافات ژئوشیمیایی به روش خرده سنگی در سطح، ناهنجاری هایی از عناصر طلا (تا ppb 300)، مس (تا % 4/2)، آرسنیک (تا ppm 3677)، سرب (تا ppm 85) ، روی (تا ppm 308) و بیسموت (تا ppm 166) را در محل رگه های اصلی کانی سازی نشان می دهد. همچنین مطالعات ژئوشیمی گمانه ها ناهنجاری از عناصر طلا (تا ppm1)، مس (تا % 18/6)، نقره (تا ppm 20)، آرسنیک (تا ppm 63554) و تنگستن (تا ppm 2297) را نشان می دهد که مرتبط با کانی سازی رگه ای در عمق 6/1 تا 6 متری و در گمانه tbh-2 می باشد. واحدهای بیوتیت هورنبلند کوارتز دیوریت و بیوتیت پیروکسن هورنبلند دیوریت به خاطر وجود آلتراسیون های سرسیتیک شدید و پروپلیتیک شدید و همچنین حضور رگه های اصلی کانی سازی در آنها و حضور کانی سازی پراکنده در مرز این توده ها با رگه های اصلی کانی سازی، می توانند بخشی از سنگ منشا کانی سازی باشند. با توجه به احیایی بودن توده های نفوذی (سری ایلمنیت) و مجموعه کانی سازی احیایی منطقه (آرسنوپیریت و پیریت) و همچنین حضور آلتراسیون های سرسیتیک، پروپلیتیک و سیلیسی، شکل و حالت کانی سازی و مقدار بالای طلا، مس، نقره، آرسنیک وتنگستن این کانی سازی می تواند بخشی از سیستم طلای مرتبط با توده های نفوذی احیایی باشد که تایید آن نیاز به بررسی بیشتری دارد.